Bahar hər il gəlir - Çağdaş özbək hekayəsi

Mirzohid Mirzarahimov 1943-cü il sentyabrın 16-da Oş vilayətinin Karasuv rayonunun Nərimon kəndində anadan olub. Daşkənd Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini bitirib. SSRİ Jurnalistlər İttifaqının və Özbəkistan Yazıçılar Birliyinin üzvü olub.

Mirzahid Mirzərəhimov 1997-ci il sentyabrın 3-də vəfat edib.

Günəş qızmar, səma buludsuz idi. Birdən sanki şimşək çaxdı, göy guruldadı. Minlərlə qarışqa başımda gəzişməyə başladı. Göydən qopub gələn ildırım sanki düz başıma düşdü, tez özümü qorudum.

Yolla Nazokət gəlirdi!

Onun gözlərində sanki şimşək çaxır, dodaqlarında təbəssüm çiçək açırdı. Bəli, elə bil gələn Nazokət yox bahar idi. Bahar kimi lətafətli, bahar kimi nəzakətli, bahar kimi şirin, bahar kimi gözəl...

O zamanlar lalələr yenicə açırdı. Havadan yaşıl və təravətli otların qoxusu gəlirdi. İnsan nəfəs almaqdan doyurdu, hər nəfəs huzur və zövq verirdi.

Ertəsi gün hərbi xidmətə yollandığımda Nazokətin mənə rəhmi gəldi. Biz görüşdük. Visolqox dağın ətəyində yerləşən gilas bağında idik. Görüşə erkən getdim. Üfüqdən yuvarlanıb dağın təpəsinə qalxmış və baxmaqdan yolulmadığım günəş qan ağlayan aşiqə bənzəyirdi. Sonunda bu vəziyyətdən yorulub dağın arxasına düşdü və onun qanlı göz yaşları uzun müddət üfüqdən silinmədi.

Nazokət məni gözlətmədi. Gəldi. İkimiz də uzun müddət səssizcə oturduq. Ürəklər döyünür, barmaqlar titrəyir, gözlər danışır, dillər susurdu. Qız bu səssizlikdən nə isə gözləyirdi. Bunun üçün mənim nə isə etməyim lazım idi. Lakin bu “nə isə” o an mən zavallıda yox idi, bundan xəcalət çəkirdim.

Qurbağa “şap” edib özünü suya atdı.

O ürkdü, “Vay” dedi.

“Aaa!” – dedim mən.

“Nə?” – dedi o.

“Bu gün ay çıxmayacaq” – mən dedim.

O heç nə demədi.

Dünyaya yenə ağır səssizlik çökdü. Bundan qurtulmağın yollarını axtarır, hər şeydən danışacaq dostlarımı ağlıma gətirirdim.

Nəhayət:

“Siz ay kimi gözəlsiniz” – dedim.

O, ayağa qalxdı:

“Mən indi gedirəm”.

Yalnız bundan sonra sabah buralardan çıxıb gedəcəyimi, iki, bəlkə də üç il onu görməyəcəyimi xatırladım, ürəyim ağrıdı.

“Sabah mən gedirəm, Nazokət”.

Nazokətin aşağı enmiş kirpikləri yavaşca qalxdı, atəşli baxışları üzümdə və gözlərimdə dolaşdı, çox uzaqlardakı üfüqlərdə donub qaldı,

“Uzun illər bir-birimizi görməyəcəyik”.

Nazokət səmanı dələn kəskin baxışlarını bir nöqtəyə zilləyərək hələ də susurdu. Mən də yerimdən qalxdım. O mənə mülayimcə baxdı:

“Gedək?”

“Dağa çıxaq”, – bu sözün dilimə hardan gəldiyini bilmirəm, amma bu fikrə dəli kimi sevindim, – “Kəndə yenidən doyunca baxaq. Yox demə, Nazokət”.

Çöhrəsindəki gərginlik birdən harasa qeyb oldu, qaranlıq gecə işıqlandı:

“Yaxşı, amma bir şərtim var”.

“Nə şərt?”

“Yorulsam, məni çiynində apararsan...”

Ürəyimin döyüntüsü dayandı. Sevindiyimdən qarşısında diz çöküb əlimi çiyninə qoydum:

“Ən hündürə çıxmayan namərddir. Gəlin!”

O, gülməyə başladı. Dağ-daşın və torpağın güldüyünü mən elə o vaxt gördüm. İlk dəfə gəncliyim o zaman güldü. Bu gülüşlə əl-ələ tutub dağın yamacını gəzdik. Birdən dayandı:

“Nənəm nə deyər? Yox, yox, narahat olar. Çıxmayaq!”

Əlim-qolum birdən boşaldı, yalvardım:

“Axı biz balaca uşaq deyilik ki, itək? Gəl, ürəkli olaq!”

Yenə gəzməyə davam etdik. Durmadan “Yorululdunmu?” deyə soruşurdum.

“Nə var?” – deyə naz-qəmzə ilə cavab verdi.

“Yorulsan, çiynimə alaram” – dedim.

“Ağıram, qaldıra bilməzsən” – deyə güldü.

“Əksinə, quş kimi uçacağam” – deyə cavab verdim.

Yenə güldü.

“Pis oğlan!"

Birdən düz qarşımızda ildırım çaxdı, səmanın qarın ağrısı tutdu, gur-gur guruldadı.

Dağ havası belədir. Göydə qara buludların toplandığının fərqinə varmadıq. Yağış şiddətlə yağmağa başladı. Sual dolu baxışlarımla ona baxdım. Bu an o, eyni ilə canavardan qaçan marala bənzəyirdi.

“İndi nə edək?” – səsində qorxu vardı.

Mən yaxınlıqdakı qayanın altında sığınacaq axtarmağa başladım.

“Gözləyək. Kəsəcək”.

“Bəs səhərə qədər yağsa?”

“Səhərə qədər biz də...”

Onun üzünə baxanda artıq zarafat etmədiyini gördüm və demək istədiyim sözü uddum.

“Qəfil başlayan yağış tez kəsir.”

Yenə ildırım çaxdı. Göy gurultusu dağı lərzəyə gətirdi. Bu vaxt Nazokət əli ilə qulaqlarını bağlayaraq özünü qucağıma atdı.

Onun incə, hərəkətsiz bədəni ya soyuqdan, ya da qorxudan tir-tir titrəyirdi. Üşümürdüm, qorxmurdum, amma nədənsə mən də titrəyirdim.

Nə qədər vaxt keçdiyini bilmirəm. Bir ara baxıb gördüm yüngül meh əsir. O, sadəcə Nazokətın ətəyini oynadır. Nazokət hələ də isti qoynumdan ayrılmaq istəmir, yavaşca mənə baxır. Bu bir neçə saatın içində mən tamam dəyişmişəm.

Köksümü doldurub, dağ qədər hündür hiss edirəm özümü. Sanki tərpənsəm qanad açıb uçacağam.

O gecə səhərə qədər əzab çəkdim...

...İki il uzaqdan onun üzünə, bütün kəndin vurulduğu qara gözlərinə pərəstiş etdim. Bu iki ildə aldığım ilk on səhifəlik məktubun hər sətrini özümdən də gizləyərək əzbərlədim.

İki il bir öpüşün dadından sərxoş oldum və bircə “gözləyirəm” sözü ilə özümü dünyanın ən xoşbəxt insanı saydım.

İki il kəndim üçün, tanıyıb tanımadığım kəndlilərim üçün darıxdığımda ilk ağlıma gələn sadəcə o oldu.

İki il ildırım çaxanda, gözlərimdən od çıxanda, göy guruldayanda o gecə qayanın altındakı ecazkar sığınacaq yadıma düşdü və ürəyim parçalandı.

İki il yuxularımda sadəcə onu gördüm, onun həsrətini çəkdim.

Gəlsəm…

Mənim oralı olmadığımı dedilər!!!

Hər il bahar gəlir.

Hər il ildırım yenidən çaxır və göy yenidən guruldayır.

İndi o hər yaz göy guruldayanda kiminsə isti yorğanının altına girib məni düşünür.

İndi mən onu nə vaxt və harada görsəm, sanki göy guruldayır.

Hər şey təkrarlanır, lakin insan bir dəfə sevir, bir dəfə sevilir.

Özbək dilindən tərcümə etdi: Elvin Abbasbəyli (Məmun Universiteti. Özbəkistan)