Borclu olduğumuz azərbaycanlı - Mirmedi Ağaoğlu yazır

Mirmehdi Ağaoğlu

“Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan”ın ingiliscədən tərcüməçisi Tehran Vəliyev vəfat edəndə bir yazı yazmışdım.

O zaman Vilayət Hacıyev yazını oxuyub mənə zəng vurdu. Dedi. mənim üçün də bir dənə belə yazı yaz, sağ ikən oxuyum. Məncə, zarafatla demişdi. Ona görə də yazmadım. Həm də, düzü, əlim gəlmirdi. Bilirdim ki, xəstədir. Üstəlik, mən o yazını Tehran Vəliyevin ölümü zamanı cəmiyyətdəki susqunluqdan qəzəblənib yazmışdım.

Bundan sonra da hər dəfə görüşəndə zarafata salıb deyirdi...

Bu gün Vilayət Hacıyev vəfat etdi. Böyük itkidir.

Azərbaycan ədəbiyyatına Erix Mariya Remark (“Zəfər tağı”), Herman Hesse (“Yalquzaq”), Henrix Böll (“Kişisiz ev”), Frans Kafka (“Məhkəmə), Lion Feyxtvanger (“Lautenzak qardaşları”) kimi yazarları və onlarla başqa müəllifləri orijinaldan tərcümə edib qazandıran adam idi Vilayət müəllim.

Özü də nəzərə alanda ki, bu əsərlər məhz orijinaldan çevrilib və bir də Azərbaycan tərcümə institutunun yoxsulluğunu, kasadlığını nəzərə alanda, Vilayət Hacıyevin necə böyük işlər gördüyünü anlayırsan.

Axı bu adamların şəxsi təşəbbüsləri, təşnələri olmasaydı, kim idi həmin əsərləri dilimizə çevirən?!

Özü də cüzi qazanc qarşılığında.

Əgər Vilayət müəllimin zəhməti olmasaydı, kim bilir, mən “Zəfər tağı”nı, “Yalquzaq”ı 17 yaşımda yox, neçə yaşımda oxuyacaqdım, özü də hansı dildən.

Ya Böllü.

Və ya Kafkanı.

Yaxud başqasını.

Təkcə mən yox, minlərlə azərbaycanlı Vilayət Hacıyevin (elə Tehran Vəliyevin də adını çəkib, xatırlamaq yerinə düşər) bu əsərləri öz dilimizdə oxuyub, bəhrələnib.

“Zəfər tağı”nı oxuyanlar, “Yalquzaq”ı oxuyanlar, “Məhkəmə”ni oxuyanlar bir ömür Vilayət müəllimə minnətdar qalacaqlar!

Ruhun şad olsun, böyük kişi!

Adın o əsərlər Azərbaycan ədəbiyyatında qaldıqca yaşayacaq.

Və deməli, əbədi yaşayacaq!